سردرد چیست ؟
سردرد cephalalgia | Headache را می‌توان شایع ترین بیماری دانست که همه افراد در طول دوران زندگی خود به آن مبتلا شده اند، و بیشترین موارد علت ایجاد سردرد از نوع خوش خیم و زود گذر است و نیاز به درمانی ندارد. سردرد ممکن است ناگهانی رخ داده و یا کم کم ظاهر شود، درد آن ممکن است کم تر از یک ساعت از بین رفته و یا برای چندین روز باقی بماند. ولی در بعضی موارد که سردرد شدید و دردی غیرقابل تحمل دارد می‌تواند نشانه ای از بیماری‌های خطرناک از جمله تومور مغزی باشد.
متاسفانه آمار ابتلا به سردردهای میگرنی در ایرانیان بالاتر از میانگین جهانیست و حدود 10 درصد آقایان و 20 درصد خانم های ایرانی به سردردهای میگرنی مبتلا هستند. درمان سردرد بستگی به عوامل ایجاد کننده آن، متفاوت است که بیشتر با مسکن رفع می‌شود.
انواع سردرد
انواع سردرد را می‌توان به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم کرد.
سردردهای اولیه : میگرن، سردرد خوشه‌ای و سردرد مزمن روزانه.
سردردهای ثانویه : علت این نوع سردردها متفاوت و پاتالوژی‌های متعددی دارند.
تا حال حاضر 150 نوع از سردرد شناسایی شده که در این مطلب سعی می کنیم رایج ترین آنها را معرفی کنیم. 98 درصد سردردها خوش خیم هستند و قابل بهبودند و 1 الی 2 درصد از آنها می‌توانند بدلیل ضایعه مغزی یا تومور رخ دهند. با توجه به آمار بیشتر سردردها عصبی هستند.
- سردردهای عصبی
- سردردهای میگرنی
- سردردهای خوشه‌ای یا دسته‌ای
- سردردهای سینوسی
- سردردهای هورمونی
- سردرد تنشی یا هیجانی
- سردرد مختلط : علائمی ما بین سردرد تنشی و میگرن دارند.
- سردرد ناشی از مننژیت یا عفونت پرده مغزی
- سردرد به علت تومور مغزی
- سردرد به علت فشار خون بالا
- سردرد ناشی از بیماری‌های چشمی
- سردرد ناشی از عفونت دندان
- سردرد آلرژیک
- سردرد رعدآسا
- سردرد التهابی
- سردرد عروقی (Vascular headaches)
- سردرد کششی (Traction headaches)
درمان سردرد
برای درمان خانگی سردرد می توان با نوشیدن مقدار زیادی آب سر درد تسکین دهد. انواع چای سبز همراه با بابونه یا نعنا، یکی از گزینه‌های خوب برای تسکین سردرد است. سرما نیز برای سردرد می‌تواند مفید باشد. شما می‌توانید با استفاده از کمپرس سرد یا با مرطوب کردن یک پارچه با آب سرد و با قرار دادن آن روی پیشانی یا محل درد آن را تسکین دهید.
تماشای فیلم های کمدی و یا خواندن کتاب و همچنین خنده درمانی، می‌توانند بر تسکین سردرد اثر مثبتی داشته باشند.
درمان سردرد با استفاده از ورزش : در روز به مقدار کم هم شده ورزش کنید، بگذارید قلبتان محکم‌تر بزند. آهسته دویدن، پیاده روی تند، شنا و غیره … از جمله ورزش‌هایی هستند که برای درمان سردرد مفید می‌باشند. این ورزش‌ها با افزایش گردش خون بر درد سر تاثیر مثبتی می‌گذارند. ورزش و کشیدن و تمرین دادن عضلات گردن و پشت در سردردهای تنشی موثر می‌باشد.
تغییر سبک زندگی، در بهبود بسیاری از بیماری‌ها تاثیرگذار است. به موقع استراحت کنید و بخوابید، خوابیدن کافی موجب کاهش بروز سردرد در طول روز و در کاهش استرس بسیار مفید است.
غذاهای مفید برای تسکین سردرد
رژیم غذایی مناسب و سالم که حاوی طیف وسیعی از سبزیجات، میوه، مواد معدنی و فیبر است نیز به شما کمک می‌نماید. غذاهایی که منیزیم و کلسیم بالا دارند استفاده کنید که این دو مواد معدنی در کاهش علائم و نشانه های تنش و استرس مرتبط با سردرد مفید هستند. مواد غذایی مانند کلم بروکلی، لوبیا، شیر سویا، آجیل، اسفناج و غیره سرشار از منیزیم هستند.
مواد خوراکی زیر در هنگام سردرد می توانن مفید باشند.
- خوردن یک سیب هر صبح. بیوفلاوانوئید موجود در سیب در پیشگیری از سردرد با کاهش فشار خون بسیار موثر است.
- خوردن یک عدد موز هر روز صبح، برای افرادی که بصورت منظم سردرد دارند. موز حاوی منیزیم است.
- آب لیموی تازه با نمک کافی در درمان سردرد موثر است.
- فلفل سیاه، کپسایسین “Capsaicin” موجود در آن برای رفع سردرد مفید است.
- خوردن دم‌کرده برگ ریحان و زنجبیل با کمی عسل (به فارسی اَنگَبین) بسیار مفید است.
- خوردن شیر ولرم و کم شیرین برای آرامش سیستم عصب و تسکین سردرد مفید است.
یکی از شابع‌ترین انواع سردرد نوع تنشی آن است که می‌توانید از طریق قرص های تسکین سردرد مانند: آسپرین، بروفن و یا استامینوفن و یا از داروهای ترکیبی همچون استامینوفن کدئین با مشورت پزشک استفاده نمایید.
طب سوزنی نیز یکی دیگر از درمان‌هایی بوده که برای سردرد تنشی موثر می باشد.
دوش آب گرم یا سرد نیز به افراد در کاهش این نوع سردرد و بهبود آن کمک می‌کند. انتخاب استفاده از آب سرد یا گرم بسته به بدن شما متفاوت است.
اگر سردرد تنشی شما مزمن است، امکان دلیل آن افسردگی باشد، با درمان افسردگی می توانید این سردرد را نیز بهبود بخشید.
میگرن
میگرن، سردردی همراه با تپش سر است که معمولا نیمی از مغز را در بر می‌گیرد. میگرن یکی از شایعترین انواع سردرد است، عمدتاً به تدریج شروع می‌شود، معمولاً یک طرفه است و ۴ تا ۷۲ ساعت طول می‌کشد.
طی حمله میگرنی سلول‌های عصبی سیگنال‌هایی را به رگ‌های خونی اطراف مغز می‌رسانند سپس این رگ‌ها تنگ شده و پس از مدتی فراخ‌تر می‌شوند. این تغییرات منجر به ترشح ماده‌ای به نام سروتونین در مغز می‌شود. سروتونین ماده‌ای طبیعی است که حتی در مغز کسانی که تاکنون دردهای میگرنی را تجربه نکرده‌اند نیز وجود دارد، ولی در صورت ترشح در این شرایط غیر طبیعی باعث بروز دردهای میگرنی می‌شود.
علایم و نشانه های میگرن : زمانی که شخص دچار میگرن می شود، به طور غیرعادی احساس خستگی و کسالت می‌کند. داشتن درد چشم، درد پیشانی و درد شقیقه ها از واضح ترین نشانه های میگرن هستند. در این از سردرد بیمار به نور، صدا و حرکت می تواند حساس شود و دچارحالت تهوع شوند.
علت بروز میگرن » منشاء اصلی ایجاد سردرد میگرنی مشخص نشده است، اما متخصصان باور دارند مواد شیمیایی، رگ های خونی و اعصاب درون مغز عامل چنین سردردی هستند.
تشخیص میگرن » با استفاده از ام آر آی یا سی‌تی‌اسکن و اشعه ایکس می توان میگرن را تشخیص داد.
سردرد سمت چپ سر
در سردرد یک‌طرفه، درد در یک طرف سر ظاهر می شود و بصورت ضربان قلب می زند. این حالت می تواند باعث حالت تهوع، استفراغ، خستگی، و حساسیت به نور و غیره … شود. یکی از عات های ابتلا به این نوع از در سر، میگرن است. این نوع سردرد در بیشتر موارد خوب می شود و مشکلی نیست ولی می تواند باعث ایجاد مشکلات فیزیکی و شناختی برای فرد شده که مراجعه به اورژانس الزامی است.
پیشگیری از سردرد تنشی
با رعایت موارد زیر می شود خطر ابتلا به سردرد تنشی را کاهش داد.
- خواب کافی، البته نه خیلی زیاد
- سیگار نکشیدن و ترک سیگار
- ورزش منظم
- رژیم غذایی مناسب
- زیاد نوشیدن آب
- عدم مصرف الکل و محدودکردن مصرف کافئین و شکر
مواد غذایی سردرد آور
افرادی که از سردردهای میگرنی رنج می برند معتقدند برخی از مواد غذایی سردردشان را تشدید می کند. برخی از مواد غذایی مانند پنیر، شکلات، سویا سس و گوشت‌های فرآوری شده سبب تشدید سردردهای میگرنی می‌شوند.
آیا این سردردها ارثی هستند؟
جواب این سؤال مثبت است. مخصوصا” در سردردهای میگرنی اکثرا” کودکان و نوجوانانی (۹۰ درصد) به این درد مبتلا هستند که در خانواده‌شان این نوع سردرد دیده می‌شود.
علت های ایجاد سردرد
مشکل بینایی در فرد : افرادی که به ویژه بعد از تماشای تلویزیون یا مطالعه به مدت طولانی با سردردهای دائمی مواجه می‌شوند باید میزان بینایی‌شان را مورد بررسی قرار دهند زیرا مشکلات بینایی یکی دیگر از دلایل بروز سردردهای عصبی است.
در برخی موارد ممکن است سردردها در نتیجه‌ی وارد آمدن ضربه به سر یا در مواردی نادر نشانه‌ی بیماری جدی‌تر مثل تومور مغزی باشد.
سردردهای حاد یا شدید اما زودگذر دردهایی هستند که به‌صورت ناگهانی بروز کرده و معمولا” در نتیجه‌ی یک بیماری، عفونت، سرماخوردگی و تب به وجود می‌آیند. یکی دیگر از دلایل بروز این نوع سردردها می‌تواند سینوزیت (تورم سینوس‌ها) و التهاب یا عفونت گلو و گوش باشد.
دلیل رایج سردردهای عصبی استرس‌های احساسی مربوط به خانواده، دوستان، محل کار یا تحصیل، گرسنگی، تغییر در الگوی خواب و افسردگی است، اما در برخی موارد می‌تواند به دلیل رگ‌به‌رگ شدن یا کشیده شدن گردن و کمر به دلیل نشستن یا خوابیدن در وضعیت نامناسب نیز باشد.
فعالیت بدنی بسیار زیاد به عنوان یکی دیگر از دلایل بروز سردرد میان بزرگسالان و کودکان شناخته شده است البته نباید در این میان فاکتورهای محیطی را نادیده گرفت برخی از این شاخص‌ها عبارتند از: دود سیگار، بوی قوی ناشی از مواد شیمیایی خانگی یا عطرها، آلودگی هوا، سر و صدا، نور شدید، فشارهای عصبی، خوردن برخی غذاها، تغییرات آب و هوایی و قرار گرفتن در معرض مواد آلرژی‌زا.
گردآوری : وب سایت بروز – بیماری ها
تسکین سردرد – سردرد یک طرفه – سردرد سمت چپ سر – سردرد پیشانی – سردرد خطرناک – سردرد بالای سر – سردرد پشت سر – برای سردرد چی بخوریم