عفونت واژن | عفونت ناحیه تناسلی
در درون بدن ما یکسری اتفاقات ناخودآگاه رخ میدهند، که در کنار مفید بودن شاید آزار دهنده هم باشند. ترشحات واژن زنان که برای حفظ سلامت آن لازم و ضروری است و شامل یکسری باکتری مفید است، نیز از همین واکنش های غیر ارادی است. بوی نامطبوع حاصل از این ترشحات موجب ناراحتی شخص یا زوج او میشود. در این مطلب به راهکارهایی اشاره پرداخته میشود که در کاهش بوی بد ترشحات واژن میپردازیم.
پاکیزگی دستگاه تناسلی مرد و زن یکی از موارد مهم و حساس به شمار میآید، چراکه بیتوجهی به آن میتواند سبب بروز آلودگی و زمینهساز بیماریهای گسترده و واگیردار شود.
عفونت واژن
لکوره ترشحات زرد و یا سفید رنگی است که از واژن و مخاط سرویکس (دهانه رحم) ترشح میشود. و در هر سنی ممکن است دیده شود و تقریبا کلیه زنان را در دورهای از عمر مبتلا میکند. بعضی از لکورهها طبیعی هستند. اگر این ترشحات زیاد، رنگی و یا بودار شوند به احتمال زیاد، عفونتهای باکتریایی، قارچی و انگلی باعث این علایم شدهاند. در این صورت با پزشک مشورت کنید.
علت بروز لکوره
شایعترین علت آن عقونت قسمت تحتانی اعضای تناسلی است.
علل دیگر عبارتند از :
- التهاب
- تحریک استروژنی
- تحریک روحی
- تومورها و محرومیت استروژنی.
معمولا رنگ ترشحات لکوره سفید است. به علت وجود سلولهای کنده شده از مخاط یا سلولهای شرکتکننده در التهاب. ترشح موکوس واژنی به صورت ثابت و مقدار کم همیشه طبیعی است, اما در صورت زیاد شدن که با ناراحتی و درد و موجب آلوده شدن لباس می شود غیر طبیعی است.
بیرون آمدن ترشحات واژن، برای سلامت و پاک شدن دستگاه تناسلی زن بسیار مهم و امری طبیعی است. مرطوب شدن مجرای تناسلی زنان باعث کمک بسیاری در پیشگیری از بیماری گوناگون در این ناحیه میشود. رنگ ترشحات واژن، بیرنگ یا شبیه شیری و بدون بو است. این ساختار بسته به سیکل ماهیانه در خانمها تغییر میکند. مقدار ترشحات واژن در هنگام تخمکگذاری, حاملگی, شیر دادن به نوزاد و نزدیکی جنسی بیشتر میشود.
انواع ترشحات واژن: ترشحات طبیعی (فیزیولوژیک) که عادی هستند و ترشحات غیر طبیعی که نیاز به درمان دارند.
بیشتر خانمها، بدن خود را میشناسند و می دانند سطح ترشحات تا چه حدی برایش قابل قبول هستند. با توجه به مطالب قبل با بروز اتفاقاتی سطح این ترشحات می تواند افزایش یا کاهش پیدا کند، مانند؛ ترشحات قبل از بلوغ با ترشحات دوران بارداری و ترشحات پس از یائسگی. هورمون ها نیز نقش مهمی روی ترشحات واژن دارند. در صورت حاملگی یا خوردن قرص های ضد بارداری این سطح ترشحات تغییر پیدا می کند. حتی وارد شدن منی نیز می تواند در سطح این ترشحات تاثیر گذار باشد.
عفونت واژن
نشانههای عفونت واژن
در صورت افزایش ترشح واژن که با بوی بد همراه است و با ترکیب با بوی بدن، این بوی بد افزایش پیدا میکند، میتوان با حمام کردن مداوم و خشک کردن دستگاهتناسلی آن را کنترل کرد. ولی اگر این بو تند و زننده باشد، نشان دهنده ابتلا به عفونت واژن است. ترشحات ممکن است با درد یا بدون درد و خارش همراه باشند معمولا هنگام آلوده شدن مدخل واژن به ادرار عارض میشود.
نواحی تناسلی بیمار ممکن است دچار حالت تحریک و التهاب با شد به علاوه گاه پروکتیت و درد به هنگام نزدیکی وجود دارد. در بعضی حالات هم علامت خاصی به جز ترشح وجود ندارد.
آزمایش خون برای اشخاصی که این علائم را دارند می تواند بهترین راه تشخیص عفونت باشد. تهیه فورتی میکروسکپی از ترشحات واژن و آزمایش سلول شناسی آن برای کلیه زنان بالاتر از 25 سال و در مواردی که احتمال وجود سرطان در کار باشد، ضروری است. لکوره در صورتی که با تست سرولوژیک مثبت همراه باشد ممکن است مربوط به سفلیس باشد.
واژینیت چیست ؟
التهاب مهبل یا واژینیت “Vaginitis” به التهاب دستگاه تناسلی زنانه, که در اثر باکتری یا عوامل بیماری زا می باشد گفته می شود. واژینیت، براثر عواملی مانند کلامیدیا، تریکومونا یا باکتریها ایجاد میشود. برخی عوامل مانند بهداشت پایین، دیابت، وجود IUD در رحم و… زمینه ساز واژینیتهای مکرر در خانمها هستند. هر چند التهاب واژن به تنهایی چندان عارضهای ندارد ولی در صورت عدم درمان میتواند به سایر دستگاهها مانند رحم و مثانه گسترش یابد.
پیش گیری از واژینیت
- بهتر است در هنگام رابطه جنسی زن و مرد، از وسایل پیشگیری و حفاظتی آلت تناسلی استفاده شود مانند، کاندوم.
- استفاده طولانی مودت از آنتی بیوتیک ها می تواند باعث رشد قارچ کاندیدا و واژینیز ناشی از آن شود.
درمان التهاب دستگاه تناسلی زنانه – عفونت واژن
درمان های اختصاصی : عفونت با داروهای که در زیر نام برده شده اند درمان می شود ، هرگاه مقاومت میکربی عارض شود یا بیمار به دارو حساسیت نشان دهد بلافاصله باید دارو قطع شود و داروی دیگری جانشین آن نمود .
واژینیت ناشی از تریکوموناواژینالیس :
این نوع عفونت توسط یک انگل میکروسکوپی بوجود میآید که علائم آن غالباً بلافاصله بعد از شروع خونریزی قاعدگی به اوج خود میرسد. دوره کمون یا نهفتگی (اینکوباسیون – Incubation) تقریباً 20 روز میباشد، و علائم بصورت ترشحات کفآلود و فراوان و درد و تحریک موضعی میباشد. سوزش ادرار و مقاربت دردناک و درد مبهم قسمت تحتانی شکم ممکن است وجود داشته باشد و گاهی اوقات، خارش شایعترین علامت موضعی در این بیماران میباشد، و ترشح فراوان و کف آلود به رنگ سفید مایل به زرد تا سبز دیده میشود. قبل از درمان باید یک پاپ اسمیر (تست ترشحات دهانه رحم) انجام گیرد، و سپس براساس جواب پاپ اسمیر و تائید تشخیص توسط پزشک و یا ماما، درمان انجام گیرد.
مترونیدازول، به مقدار 250 میلی گرم 3 بار در روز به مدت یک هفته تجویز میشود.
درمان با دوز بالا به مدت 3 الی 5 روز، تجویز همزمان مترونیدازول خوراکی و مهبلی و تزریق وریدی مترونیدازول میباشد .اگر علائم بیماری بعد از درمان باقی بمانند، توصیه میشود که مجدداً به پزشک معالج خود مراجعه شود .تمام شرکای جنسی، حتی اگر بدون علامت باشند باید درمان گردند، چرا که بسیاری از زنان از شریک جنسی درمان نشده خود مجدداً آلوده میشوند. به زوجین توصیه میشود که تا پایان دوره درمان و از بین رفتن علائم، از نزدیکی جنسی خودداری کنند.
در سه ماهه اول بارداری مصرف مترونیدازول توصیه نمیشود، در این حالت میتوان از کلوتریمازول موضعی استفاده نمود.
درمان در زنان غیر باردار : آزیترومایسین 1 گرم از طریق دهانی در یک روز و یا داکسی سیکلین 100 میلیگرم 2 بار در روز به مدت 7 روز و یا اریترومایسین اتیل ساکسینات 800 میلیگرم 4 بار در روز به مدت 7 روز.
واژینیت ناشی از کاندیدا البیکانس :
تجویز داروهای ضدبارداری را باید متوقف نمود و به جای آن موقتا از کاندوم استفاده کرد.
شیافهای واژنی 100 میلیگرمی “Clotrimazole” یا کرمهای 2% “Miconazole” هر شب موقع خواب به مدت یک هفته بسیار موثر است.
واژینیت ناشی از کورینی باکتریوم واژینال و کلامیدیا :
شایعترین بیماری مقاربتی است. که در افراد جوانتر از 25 سال و در زنان مجرد و در زنانیکه از روشهای غیر سدی جهت جلوگیری از بارداری استفاده میکنند، شیوع بیشتری دارد.
کلامیدیا “Chlamydia“، یک انگل باکتریایی است که علائم آن بصورت لکه بینی بین قاعدگیها با یا بدون تایید عفونت دستگاه تناسلی فوقانی میباشد .
آمپی سیلین، به مقدار 500 میلیگرم 4 بار در روز از راه دهان به مدت 5 روز مصرف شود .
مترونیدازول، به مقدار 500 میلیگرم از راه دهان 2 بار در روز به مدت 5 روز به کار رود .
واژینیت اتروفیک یا Senile Vaginitis :
شیاف واژنی حاوی ۰/5 میلیگرم، دی اتیل استیل بسترول “Diethylstilbestrol” است که هر 3 روز یک عدد به مدت 3 هفته استعمال شد و سپس یک هفته برای ایجاد قاعدگی (پریود) استعمال دارو را قطع میکنند و مجداد به همین روش 3 هفته و یک هفته درمان را به طور نامحدود ادامه میدهند. همین درمان را نیز میتوان با کرم واژینال Dienestrol (دو اپلیکاتور در روز به مدت 3 هفته با یک هفته استراحت) به مدت نامحدود ادامه داد.
ب: درمانهای عمومی :
استفاده از تامپونهای داخلی مربوط به دوران پریود باعث کاهش رطوبت واژن و خارش و بوی بد میشود .
آلودگیهای تریکومونا و کاندیدا، مستلزم درمان هر دو طرف یعنی زنوشوهر به صورت همزمان باید باشد.
ج: درمان هایموضعی :
شستشوی مرتب با محلول آب نمک و اسید استیک ( 2 قاشق غذاخوری سرکه سفید در هر لیتر آب) می تواند در درمان لکوره مفید باشد.
دوشهای قلیایی نباید هرگز به کار رود زیرا موجب بالا رفتن PH واژن شده تضعیف فلوره واژن را در پیخواهد داشت.
موارد زیر در بهداشت دستگاه تناسلی-ادراری بویژه در خانمها بسیار کمک کننده است :
زدودن موهای زائد ناحیه دستگاه تناسلی-ادراری . استفاده از موبرهای بهداشتی که در داروخانه موجود میباشد مانند واجبی طبیعی، که در از بین بردن میکروب و باکتریهای مرده محیط بسیار کمک میکند .
استفاده از لباس زیر -شورت- مناسب : هیچگاه از لباس زیر ارزان که از جنس مواد نامناسب تهیه میشوند استفاده نکنید.
استفاده مرتب و دقیق از لباس زیر و شورت تمیز : اجازه ندهید شورت به ترشحات شما مرطوب شود . ترشحات که سبب رطوبت و لک روی شوت میشوند مواد آلوده و باکتریهای مرده هستند، که باعث تشدید بوی دستگاه تناسلی-ادراری میشوند.
شستشوی مرتب و دقیق دستگاه تناسلی : خانمها بدلیل شکاف و شیارهای موجود در دستگاه تناسلی-ادراری باید درنظافت خود بویژه با آبگرم دقت کنند .
استفاده نکردن از مواد معطر و خوشبو کننده : چون سبب نابودی باکتریهای مفید محیط دستگاه تناسلی-ادراری شده و این سبب بروز مشکلاتی در آینده برای شما میشود .
سعی کنید محیط مدخل واژن را تمیز نگه دارید.
از نواربهداشتی ارزان استفاده نکنید، و در خرید نوار بهداشتی نکات و علائم معتبر و استاندارد را رعایت کنید.
در دوره پریودی خود، حتما حداقل هر 3 ساعت و حداکثر هر 6 – 12 ساعت نوار بهداشتی را تعویض کنید.
عفونت واژن
چه زمانی این افزایش ترشح طبیعی نیست؟
اگر افزایش ترشح باعث تغییر رنگ، بو، التهاب ناحیه تناسلی، خارش، سوزش بشود غیر طبیعی خواهد بود به ویژه اینکه اگر بیمار در زمان عادت ماهیانه نباشد ولیکن ترشح خونی داشته باشد، حتماً باید به پزشک مراجعه کند.
چه چیز باعث این تغییرات میشود؟
هر عاملی که تغییر در محیط طبیعی واژن بدهد، و به عبارتی PH آن را تغییر بدهد، سبب افزایش ترشح غیر طبیعی از واژن میشود مانند: استفاده از بعضی صابونها، آنتیبیوتیکها، بیماری قند، حاملگی، عفونتها، و یا حتی پاک کردن مجرای تناسلی توسط اسپریهای مخصوص ناحیه تناسلی و یا Vaginal douch میتوانند این مشگل را سبب شوند.
چگونه Vaginal Douching سبب عفونت می شود؟
بسیاری از بانوان فکر میکنند این روش بسیار خوبی برای پاکیزه نگهداشتن واژن است. اگر چنانچه احساس بو در ناحیه تناسلی میکنید، این بو اکثراً از قسمت خارجی دستگاه تناسلی است و شما میتوانید با آب و صابون قسمت خارجی دستگاه تناسلی را تمیز نگاه دارید و همان حمام روزانه برای این پاکیزگی کافی است.
در حالیکه با گرفتن دوش واژینال و استفاده از مواد شیمیائی محیط طبیعی واژن را به هم میریزید که این خود سبب عفونت میشود. از طرفی دیگر توسط Vaginal Douching (شستشوی واژن) باکتریهای موجود در واژن را به قسمت دهانه رحم خود و خود رحم روانه میکنید که این خود سبب عفونت در این نواحی خواهد شد.
چه عوامل دیگری سبب افزایش ترشح واژن میشوند؟
افزایش ترشح واژن به گونه غیر طبیعی به دلایل گوناگون خواهد بود که به طور کلی به نام Vaginitis نامیده میشوند.
1- عفونتهای قارچی واژن :
در واژن زنان قارچ به مقدار کم به طور طبیعی زندگی میکند، محیط اسیدی واژن مانع از رشد این قارچها میشود. حال اگر به دلیلی از اسیدی بودن محیط واژن کاسته شود قارچها رشد بیشتر خواهند کرد و سبب عفونتقارچی در واژن میشوند. حاملگی، بعضی از آنتی بیوتیکها، مصرف قرصهای جلوگیری از حاملگی، بیماری قند، استفاده از کورتون، زمان سیکل ماهیانه، روابط جنسی، نیز از عواملی هستند که باعث تغییر محیط طبیعی واژن و افزایش رشد قارچها و در نتیجه باعث عفونت در واژن میشوند.
علائم عفونت قارچی چیست؟
باید بگویم که این بیماری بسیار شایع است. بیمار احساس نارحتی در ناحیه تناسلی دارد که به صورت سوزش، خارش در دهانه واژن و در قسمت خارجی ناحیه تناسلی احساس میشود. ترشحات واژن به رنگ سفید و بسیار غلیظ در می آید که می توان آن را به شکل تکه های ریز پنیر مانند دید. بیمار احساس سوزش در زمان نزدیکی دارد. و همینطور احساس تورم در قسمت خارجی دستگاه تناسلی میکند.
ولیکن به یاد داشته باشید که اگر مکرراً و یا به گونه شدید بیماری مبتلا شوید که گاهی هم به درمان جواب نمیدهد و بلافاصله پس از درمان بیماری باز میگردد باید از نظر سایر بیماریهای سیستمیک به ویژه بیماری قند بررسی شوید.
درمان عفونت واژن
درمان این بیماری بسیار ساده و معمولا با استفاده از کرمهای موضعی ضد قارچ مخصوص دستگاه تناسلی بانوان و یا گاهی هم اگر قادر به استفاده از کرم واژینال نباشید، با خوردن دارو درمان پذیر میباشد. گاهی توسط داروهائی که احتیاج به نسخه پزشک ندارد این بیماری به راحتی درمان پذیر است. ولیکن باز هم تکرار میکنم، چنانچه حامله هستید و یا به طور مکرر درگیر این بیماری میشوید، باید حتماً به پزشک خود مراجعه کنید که علت اصلی را جویا شوید.
چگونه از ابتلا مکرر به این بیماری پیشگیری کنیم؟ – عفونت واژن
به نکات زیر توجه داشته باشید.
- حتماً از شورتهای کتانی استفاده کنید.
- تا آنجا که ممکن است از پوشیدن شورت های پلاستیکی و یا بسیار تنگ و چسبان خودداری کنید.
از کاغذهای توالت حاوی مواد معطر و رنگی، Tampon، Pad های معطر و Bubble Bath و یا به طور کلی نشستن در وان حمام پرهیز کنید. - اگر باز هم گرفتار عفونت مکرر قارچی واژن شدید به پزشک خود حتماً مراجعه کنید به دو دلیل نخست اینکه ممکن است علت بیماریهای سیستمیک بدن باشد و دوم گاهی لازم است که پزشک شما را برای مدت چند ماهی روی درمان بگذارد که از تکرار عفونت جلوگیری شود.
آیا همسر شما باید درمان بشود؟
در این عفونت همسر شما احتیاج به درمان ندارد و این بیماری اکثراً او را گرفتار نخواهد کرد مگر اینکه همسر شما مشکل دیگری ازنظر بیماری سیستمیک داشته باشد.
2- عفونتهای میکروبی واژن
این عفونت Bac terial Vaginitis خوانده میشود.
محیط واژن حاوی نوعی باکتری است که به نام باکتری خوب واژن معروف است و همینطور حاوی باکتری دیگری است که به نام Anacrobes نامیده میشوند. گاهی بدون دلیل ویژه این نوع باکتری بیش از انداره رشد کرده و سبب بیماری میشوند.
علائم عفونتهای میکروبی واژن
گاهی بیمار اصلاً علائمی ندارد، گاهی این بیماری سبب افزایش ترشح واژن میشود که اکثراً آبکی است. یا گاهی رنگ زرد کمرنگ یا پررنگتر دارد. گاهی بودار میشود که به اصطلاح Fishy Smell خوانده میشود، که بیماران این بو را اکثراً پس از نزدیکی با همسر احساس میکنند، و گاهی بیمار احساس سوزش و خارش دارد.
نحوه تشخیص عفونتهای میکروبی واژن
به پزشک مراجعه کنید. ترشح شما را در مطب آزمایش میکند و بلافاصله تشخیص داده خواهد شد.
آیا این نوع عفونت ازطریق نزدیکی منتقل میشود؟
اگر چه این بیماری در بانوانی که فعالیت جنسی دارند بیشتر دیده میشود، ولیکن ارتباطی به نزدیکی ندارد و یار مقابل هم احتیاج به درمان ندارد. مگر اینکه بیمار مکرراً گرفتار این بیماری بشود.
ر.ش های درمان عفونت های میکروبی واژن
با تمام سادگی این بیماری احتیاج به درمان دارد چراکه اگر درمان نشود عفونت به سمت دهانه رحم، رحم و لوله ها میرود و سبب مشکلات بسیار و بدتری خواهد شد. به ویژه اگر اینکه زن حامله باشد. این بیماری را میشود به طور موضعی و یا خوراکی درمان کرد ولی درمان این بیماری حتماً احتیاج به مراجعه به دکتر و نسخه پزشک دارد .
عفونت شایع دیگر واژن Trichumoniasis است. عامل این بیماری یک نوع انگل به نام تریکومونا است که اکثراِ در اثر نزدیکی با فرد مبتلا، بیمار درگیر آن خواهد شد. گاهی بیمار مدتها این بیماری را دارد بدون اینکه علائمی داشته باشد.
علائم Trichumoniasis – عفونت واژن
افزایش ترشح واژن، تغییر رنگ آن به صورت آبکی، یا زرد رنگ و یا گاهی سبز کمرنگ، بوی بد، خارش و سوزش، درد و سوزش در هنگام دفع ادرار از علائم آن است.
اکثراً احتیاج به درمان خوراکی دارد. در این نوع گرفتاری همسر بیمار هم بهتر است که درمان بشود.
در اینجا باید یاد آور شوم که عفونتهای دیگر ناحیه تناسلی در ارتباط با رابطه جنسی و نزدیکی بیمار به آنها مبتلا میشود ازقبیل «کلامید یا»، سوزاک، هم میتواند سبب افزایش ترشح واژن بشود، ولیکن اینها عفونتهایی هستند که ابتدا دهانه رحم را گرفتار میکنند و گاهی تنها علامت آنها افزایش ترشح واژن است که در این نوع عفونتها زنومرد هر دو باید درمان بشوند. ولیکن به خاطر داشته باشید که در این مقاله فقط سخن بر سر عفونتهای شایع ناحیه واژن است نه سایر قسمتهای تناسلی.
نکاتی که برای پیشگیری از عفونت واژن باید رعایت شود :
- هرگز از Vaginal douche استفاده نکنید
- از مواد عطری- اسپری عطری، Tamponsو همینطور از Pad های معطر در زمان خونریزی ماهیانه پرهیز کنید.
- همیشه شورت های کتانی که زیاد هم تنگ و چسبان نباشند، بپوشید.
- همیشه ناحیه تناسلی و مقعد را از جلو به عقب پاک کنید این روش تا آنجا که ممکن است از انتقال عفونت از ناحیه رکتوم به واژن جلوگیری خواهد شد.
- گاهی این خارش و سوزش در ناحیه تناسلی ممکن است به دلیل آلرژی به مواد پاک کننده باشد در این صورت بهتر است که پودر لباسشوئی و کاغذ یا مایع نرم کننده پارچه را در موقع شستشو عوض کنید.
- گاهی کاندوم یــــا «دیافراگم» و یا Sperm Killing Gel که برای پیشگیری از حاملگی مصرف می شود ممکن است سبب حساسیت و خارش و سوزش در ناحیه واژن بشود، در اینصورت بهتر است روش دیگری را جایگزین کنید.
- پس از دوش روزانه ناحیه خارجی تناسلی را با حوله خوب خشک کنید.
داروی عفونت واژن – درمان دارویی عفونت قارچی واژن – درمان عفونت باکتریایی واژن – درمان عفونت واژن در طب سنتی – درمان عفونت قارچی واژن مقاوم – عفونت واژن دختر – درمان عفونت واژن با عسل – عفونت دخترانه
منبع: pezeshk.us