زخم معده
بیماری زخم معده (peptic ulcer disease) یکی از رنج‌آورترین بیماری‌هاست که شایع‌ترین علت ابتلا به زخم معده وجود باکتری هلیکوباکترپیلوری (Helicobacter Pylori) است که از طریق خوراک، آب و بزاق دهان انتشار پیدا می‌کند. ابتلا به زخم معده، جراحات دردناکی را در جداره داخلی معده موجب می‌شود یا زخمی در قسمت اولیه روده کوچک ایجاد می‌کند که به آن اثنی عشر گفته می شود.
به طور کلی هنگامی که تعادل بین سددفاعی مخاط معده و اسید معده (اسید کلریدریک) به هم می‌خورد که این یعنی ترشح بیشتر اسید معده موجب ایجاد زخم معده یا اثنی عشر می‌شود که هر سنی را می‌تواند مبتلا کند. گاها باکتری هلیکوباکترپیلوری با چسبیدن به دیواره معده موجب ضعیف شدن و التهاب آن قسمت می‌شود.
علت زخم معده و اثنی عشر
هنگام خوردن غذاهای چرب و سنگین، خوراک‌های بیش از حد تند یا نوشیدن زیاد الکل و قهوه، سیگار کشیدن زیاد، نقرس، استرس، افسردگی، مسمومیت غذایی، عوارض جانبی داروها، تنش‌های عصبی و اختلالات عاطفی و هیجانی … ترشح اسید هیدروکلریک که جزئی از اسید معده است شروع می‌شود.
زخم معده با زخم اثنی عشر متفاوت است. کسانی که در 30 سانتیمتر اول روده باریک دچار زخم هستند، مبتلا به اثنی عشر و 100 درصد دچار عفونت هلیکوباکترپیلوری هستند. و کسانی که دچار زخم معده هستند 70-80 درصد مبتلا به عفونت هلیکوباکترپیلوری هستند.
زخم اثنی عشر در افراد سیگاری، مسن، افراد پر استرس و افرادی با گروه خونی O شایع‌تر است. درمان زخم اثنی عشر از زخم معده سریع‌تر است و بدخیم نمی‌شود.
تا 35 سال قبل علت ایجاد زخم معده و اثنی عشر را موارد عصبی و عادات شخصی می‌دانستند تا اینکه در سال 1982 دو دانشمند استرالیایی ثابت کردند باکتری هلیکو باکترپیلوری یکی از مهمترین عامل‌های ابتلا به زخم معده و اثنی عشر است.
علائم ابتلا به زخم معده
هنگامی که معده دچار زخم می‌شود و اسید معده با این نقطه برخورد می‌کند درد شروع می‌شود. تقریبا می‌توان گفت یک ساعت بعد از شروع غذا خوردن درد زخم معده شروع و می‌تواند تا ساعت‌ها طول بکشد و در هنگام شب شعله‌ور شود و باعث بی‌خوابی شخص شود. هنگامی که معده خالی است این درد بیشتر می‌شود، پس بهتر است از گرسنگی کشیدن دوری کنید. گاها این بیماری تا هفته‌ها سراغ مریض نمی‌آید ولی نابهنگام دوباره شروع به نشان دادن علائم خود می‌کند که در این هنگام حتما می‌بایست به پزشک مراجعه کنید.
- سوء هاضمه
- درد معده هنگام شب
- آروغ زدن و سکسه کردن
- سوزش سردل تا بالای ناف
- درد هنگام خالی بودن معده
- بودن خون در مدفوع یا مدفوع قیری رنگ
- بروز حالت تهوع شدید یا خفیف در ناحیه فوقانی شکم (بیشتر در هنگام صبحانه)
- داشتن نشانه‌هایی مانند بیماری آنفولانزا : تب، حالت تهوع، خستگی شدید، کسل بودن.
- داشتن احساس سیری و سنگینی مانند پر شدن معده بر اثر نوشیدن زیاد آب که موجب کم اشتهایی و در نتیجه خالی بودن معده و درد بیشتر می‌شود.
دقت کنید بعضی از علائم در دسته خطرناک قرار می‌گیرند مانند :
- استفراغ خونی : در این حالت که نشانگر خونریزی داخلی معده است و ممکن است رنگ آن سیاه یا قهوه‌ای نیز باشد.
- تغییر رنگ مدفوع : اگر رنگ مدفوع تیره باشد نشانگر خونریزی زخم‌هاست.
- دردهای شدید و ناگهانی شکم
با روبرو شدن با موارد فوق می‌بایست بدون معطلی به پزشک مراجعه کنید.
با کم شدن اشتها، کاهش وزن امری طبیعی است. بالا آوردن مکرر پس از صرف غذا نیز می‌تواند علت دیگر کاهش وزن باشد.
درمان زخم معده
برای درمان زخم معده باید عوامل متعددی را رعایت کرد. از رادیوگرافی و آندوسکوپی می‌توان برای تشخیص زخم معده کمک گرفت. گاها زخم‌ها پراکنده هستند (در ابتدای معده) و بسیاری از آنها کوچک هستند با قطر کوچکتر از 2 سانتیمتر.
تغذیه و زخم معده
نقش تغذیه در بهبود درد معده بسیار مهم است مانند نخوردن خوراک‌هایی که حاوی مواد اسیدی و ترش، مواد داغ و سوزاننده، ترشیجات، ادویه تند، الکل، کافئین، نوشابه‌های گازدار، انواع لبنیات، خوراکی‌های نمکی، گوشت قرمز، نوشیدنی‌های کربناتی و …
برای زخم معده چی بخوریم
زیاد مصرف کردن میوه‌ها و سبزیجات تازه به ویژه مرکبات، که دارای آنتی‌اکسیدان‌های مفیدی برای جلوگیری از ابتلا به سرطان معده هستند توصیه می‌شود. نارنگی با تامین سلنیوم، ویتامین E و آنتی‌اکسیدان‌ها موجب پیشگیری از ابتلا به سرطان معده می‌شود. خوردن میوه‌ها و گیاهانی که دارای ویتامین C بالایی هستند نیز توصیه می‌شود زیرا بر سلامتی معده و کاهش خطر ابتلا به سرطان معده تاثیر مستقیمی دارد.
داروهای درمان زخم معده
- قرص سایمتیدین : درمان زخم‌های معده و اثنی عشر، کاهش ترشح بیش از حد اسید معده.
- قرص رانیتیدین : درمان زخم‌های معده و اثنی عشر، کاهش ترشح بیش ازحد اسید معده.
- قرص فاموتیدین : درمان زخم‌های معده و اثنی عشر، کاهش ترشح بیش ازحد اسید معده.
- قرص امپرازول : درمان زخم‌های معده و اثنی عشر، کاهش ترشح بیش ازحد اسید معده.
- قرص سوکرالفیت : درمان کوتاه مدت زخم‌های گوارشی.
- قرص شیر ینوش : درمان زخم معده و اثنی عشر، گاستریت و درد معده.
- پودر رگلیس معطر : درمان زخم معده و اثنی عشر، گاستریت و درد معده.
احتیاط در مصرف بعضی داروها مانند داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی و کورتون.
نکته : هرگز بدون دانستن عوارض جانبی و نحوه مصرف این داروها آنها را سرخود مصرف نکنید زیرا باعث عدم بهبودی و ایجاد مشکلات بیشتری برای خود شخص می‌شوند.
درمان زخم معده با طب سنتی
- شیرین بیان : گیاه شیرین بیان تاثیر بسیار عالی بر روی بهبود سریع زخم های معده و مهار شدن باکتری عامل ایجاد آن می شود.
- موز : این میوه خاصیت ضد باکتریایی دارد و رشد باکتری‌ها را متوقف می‌کند. در صورت کاهش التهاب و تقویت معده، اسیدیته شیره معده نیز کاهش می‌یابد.
- بابونه : این داروی گیاهی مفید و فوق‌العاده بطور ویژه دارای خاصیت درمان زخم و ورم معده است. پس افرادی که به زخم معده مبتلا هستند می‌توانند با کمک بابونه سلامتی خود را بدست بیاورند.
- عسل : عسل نیز یکی از بهترین های طبیعت است که خواص زیادی دارد از جمله کمک به بهبود زخم معده
- سیر : سیر دارای خواص بسیار زیادی است که از دیرباز در طب سنتی برای درمان انواع بیماری و سلامتی بدن کاربرد داشته. سیر می‌تواند زخم معده را چه کهنه و قدیمی باشد یا تازه، درمان کند. پس سیر بخورید.
- زنجبیل : خوردن زنجبیل به همراه عسل به مانند شربت نیز بسیار مفید است.
- نارگیل : نارگیل خاصیت ضد باکتریایی دارد. شیر نارگیل یا آب نارگیل برای درمان زخم معده فوق‌العاده موثر است.
- شنبلیله : این گیاه دارای اثر خنک‌کنندگی است. شنبلیله در تشکیل غشای محافظ روی دیواره معده و روده موثر است و موجب کاهش شدت زخم معده می‌شود.
- فلفل قرمز : یکی از خواص عالی فلفل قرمز تسریع در بهبود زخم‌هاست. فلفل قرمز برخلاف ادویه‌های تند موجب ترشح اسید معده نمی‌شود.
تغییر سبک زندگی
حتما و حتما دخانیات را از هر نوع کنار بگذارید. هر آنچه که به صورت مصنوعی بر روی احساسات تاثیر می‌گذارد و باعث وابستگی اعتیادآور به آن می شود روی عدم کارکرد صحیح بدن تاثیرگذار است. مانند خوردن یک قرص شادی بخش که با تاثیر روی سلول‌های مغزی و وادار کردن آنها به احساس مصنوعی شادی، در مقابل بودن در یک طبیعت دلباز کنار کسانی که دوستشان دارید و یک احساس شادمانی طبیعی. دخانیات در شان ذات پاک انسان نیست.
ورزش کنید، چاقی یکی از علائم پرخوری است که می‌تواند میل برای خوردن غذاهای چرب و شیرین را در افراد زیاد کند و موجب ترشح اسید معده شود.
- سیگار خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش می‌دهد.
- خوردن الکل به مقدار زیاد به مانند دخانیات ممنوع است.
- چاقی خطر ابتلا به سرطان معده, کبد؛ رحم, کولن و لوزالمعده را بالا می برد.
درمان گیاهی زخم معده, علت زخم معده, عکس زخم معده, تشخیص زخم معده, درمان زخم معده, زخم اثنی عشر, آیا زخم معده درمان قطعی دارد, درمان زخم معده با عسل, درمان قطعی زخم معده, درمان زخم معده عصبی, درمان زخم معده با شیرین بیان, داروی گیاهی عفونت معده, قرص زخم معده, داروهای شیمیایی زخم معده