دیابت چیست | بیماری قند خون
ديابت چيست ؟ | علائم دیابت
بیماری دیابت “Diabetes” یا بیماری قندخون نوعی اختلال در بدن است. توانایی تولید هورمون انسولین در این بیماری با مشکل مواجه میشود. با مختل شدن تولید انسولین که برای کنترل قند بدن بسیار حیاتی است؛ سوخت و ساز قند در بدن نیز دچار مشکل میشود و باعث غلظت قند خون میشود.
علائم ابتلا به دیابت مانند پرخوری, پر نوشی, ادرار کردن زیاد و غیره … در شخص مبتلا به بیماری قند خون مشهود است.
از کارکردهای اصلی هورمون انسولین که از سلول های جزایر لانگرهانس در لوزالمعده به درون خون ترشح می شود می توان به تسهیل ورود قند خون به درون سلول ها تا سلول ها برای تامین انرژی خود از آنها زودتر استفاده کنند. در صورتی کمبود یا اختلال در کارکرد انسولین قند خون در بدن بالا می رود که موجب آسیب های جدی به بدن می شود.
در دراز مدت اگر بیماری قند خون مهار نشود به تمام اعضای حیاتی بدن آسیب می رساند مانند » قلب, مغز, چشم, کلیه ها و …
بر اساس آمارها بصورت متوسط 10 درصد از جمعیت کشور ایران دچار بیماری دیابت هستند که بخاطر نوع زندگی ماشینی و عدم برنامه ریزی درست در کشور بیماران مبتلا به آن در حال افزایش است.
ديابت چيست ؟ و انواع دیابت
انواع ديابت
دیابت در در دو نوع اصلی به دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2 معروف است. البته دو نوع دیگر از بیماری دیابت نیز هستند که به دیابت حاملگی و دیابت به علل مختلف تقسیم بندی می شود.
دیابت نوع یک معروف است به دیابت جوانی که زیر 30 سال را بیشتر درگیر خود می کند البته در بزرگسالان نیز دیده می شود. 10 الی 15 درصد از کل مبتلایان به دیابت را تشکیل می دهد. دیابت نوع 1 نیاز به تزریق انسولین بصورت روزانه دارد, برای همین به دیابت وابسته به انسولین معروف است.
توليد انسولين از پانكراس به علت از بين رفتن سلولهای سازندهی انسولين، متوقف میشود.
ديابت نوع دو :
دیابت نوع 2 بیشتر در بزرگسالان و بالای 30 سال دیده می شود. وزن بالا و چاقی علت بروز این بیماری است. بیماری نوع دو 90 الی 85 درصد از کل مبتلایان به این بیماری را تشکیل می دهد.
پانکراس یا لوزالمعده در این افراد درست عمل نمی کند و نمیتواند به اندازه کافی انسولین ترشح کند. به علت وجود مقاومت سلول ها به انسولین مخصوصا در بیماران چاق فاقد کارایی و اثرگذاری لازم است.
به اين نوع ديابت، “ديابت غير وابسته به انسولين” يا “ديابت بزرگسالان” نيز میگويند.
دیابت حاملگی
نوع سوم به دیابت حاملگی معروف است که در طول حاملگی تشخیص داده می شود. این نوع معمولا زودگذر است ولی اگر به آن بی توجهی شود می تواند موجب عوارض خطرناکی شود. در بیشتر موارد بعد از اتمام دوران بارداری خوب می شود. بیمارن مبتلا به دیابت حاملگی بعدا در خطر ابتلا به دیابت نوع 2 هستند.
تغذیه دیابتی ها
تنها نخوردن قند و شیرینی برای بیماران دیابتی کافی نیست. برای کنترل قندخون باید وعده های خوراکی خود را به 6 وعده تقسیم کنند. 3 وعده خوراکی اصلی (صبحانه، ناهار و شام) که باید سر ساعت مصرف شوند و سه میان وعده توصیه میشود. برای استفاده از مواد خوراکی حاوی قند در وعدههای اصلی، مردان 4 تا 5 واحد و زنان 3 تا 4 واحد نباید بیشتر استفاده کنند و 1 تا 2 واحد نرمال است.
- بهتر است در میان وعده شب از یک ماده پروتئینی مانند پنیر و شیر با نان در سبد خوراکی استفاده کرد.
- میان وعده شب بهتر است از یک ماده پروتئینی مانند پنیر یا شیر که همراه با نان تهیه شود، باشد.
جو : بجای برنج سفید می توان از جو استفاده کرد که تا 70 درصد بعد از صرف وعده خوراکی موجب کاهش قند خون شود و تا ساعتها نیز ثابت بماند. فیبرهای موجود در جو سبب جذب تدریجی قند میشوند که به علت دیر هضم بودن آنها هست. جوی دو سر نیز باعث می شود یک سد چسبناک بین آنزیم های هم کننده معده و ترکیبات کربوهیدرات به وجود آید و خوراک مدت بیشتری در معده بماند و قندها به تدریج وارد جریان گردش خون شوند.
گوشت گاو و مرغ : گوشت گاو را از قسمتهای کم چرب آن می توان در بشقاب خوراکی (1/4) خود بگنجانید. رسیدن کافی پروتئین به بدن موجب احساس سیری بیشتر می شود و در صورت لاغری بافت ماهیچه ای کاهش نمی یابد؛ همچنین به افزاریش متابولیسم بدن کمک می کند. در مصرف گوشت مرغ نیز سینه آن چربی کمتری دارد.
ماهی : ابتلا به بیماری های فلبی عروقی یکی از دلایل مهم مرگ و میر در بیماران دیابتی است. مصرف یک الی دو بار ماهی در هفته می تواند تا 40% این خطر را کاهش دهد. اسیدهای چرب موجود در ماهی می توانند احتمال ابتلا به دیابت و مقاومت در برابر التهاب و انسولین که از مهمترین علت های ابتلا به بیماری های قلبی عروقی است را کاهش دهد.
- دانه کتان
- روغن زیتون
- کره بادام زمینی
- نان سبوس دار
- کلم بروکلی
- شیر و ماست
- گردو
- میوه های قرمز و بنفش
- سیب
- هویج
عوامل متفرقه ابتلا به دیابت :
از علل متفرقه ي ديابت مي توان به جراحي، داروها (مثل كورتيكواستروئيدها)، سوء تغذيه و عفونت اشاره كرد.