سلامت دهان و دندان | پوسیدگی و درد دندان
درد دندان یکی از شایع ترین دردهای رایج در کشور ایران است ! چراکه هزینه های درمانی در این صنعت پول زایی (نه کمک رسانی) بسیار بالا بوده و هیچ بیمه ای آن را پوشش نمیدهد مگر … .
بیشتر افراد درد دندان را جدی نمی گیرند یا عامیانه بگوییم از پس هزینههای آن بر نمیآیند و این باعث میشود کار از کار بگذرد و سرانجام به کشیدن دندان منجر میشود.
بیشتر دردها نشان از پوسیدگی و عفونت دندان است که باعث به خطر افتادن سلامت دندانها میشود. در این مطلب به تشخیص علائم دردهای دندان میپردازیم و مواردی که برای سلامت دندانها نیاز است را با آنها آشنا میشویم.
پوسیدگی دندان زنگ خطر است !
ترک خوردگی دندان, پوسیدگی دندان, پنهان ماندن دندان عقل در لثه و غیره … موجب عفونت دندان میشوند, که با مشاهده هر کدام از این علائم بهتر است به دندان پزشک مراجعه کنید. عفونت دندان خود را به مکان اعصاب دندان میرساند و بعد از درگیری این دو ریشه دندان به استخوان فک فشار میآورد که اگر درمان نشود ریشه دندان آبسه می کند و همچنین متورم.
تپش دندان هشدار از کار افتادن سلامت دندان !
آبسه دندان زمانی ایجاد میشود که دندانها توانایی خود را در مقابله با عفونت ازدست میدهند. درد یکی از علائم نشاندهنده وجود آبسه است، اما یکی دیگر از نشانههای آبسه دندانی زقزق کردن ناحیه موردنظر است. یکی از شایعترین دلایل آبسه دندان پوسیدگی است که بر اثر درمان نشدن به آبسه تبدیل میشود. همه دندانها قابلیت آبسه شدن را دارند اما دندانهای عقل بیشتر مستعد آبسه هستند.
دندانهای عقل به آسانی تمیز نمیشوند و فرد باید برای تمیز نگه داشتن این ناحیه از دهان دقت بیشتری داشته باشد؛ زیرا ممکن است دچار پوسیدگی شوند، بههمین دلیل بیشتر اوقات با صلاحدید دندانپزشک این دندانها کشیده میشوند. البته برخی مشکلات لثهای هم ممکن است باعث بهوجود آمدن آبسه شوند. درباره درمان آبسه دندان هم ابتدا باید مشخص شود که عفونت از کجا نشأت گرفته است.
درمان آبسه دندان را جدی بگیریم !
دمل یا آبسه به جمع شدن چرک در جایی از بافت بدن گفته می شود, و آبسه دندان به, وقتی که در دهان چرکها در ریشه دندان جمع شده و باعث عفونی شدن آن میشوند گفته میشود. در این حالت ممکن است فرد دچار درد شدید دندان شود و سینوس های فکی بالا و پایین را نیز درگیر خود کند.
اگر به درمان آبسه توجه نشود و به شیوه ناصحیح ادامه داده شود به بیتوجهی به آن عفونت از دندان و کیست عبور می کند و میتواند به فضاهای عمقی مانند فضاهای اطراف حلق، مجاری تنفسی و حتی اطراف مغز راه پیدا کند و موجب انسداد راههای تنفسی، درگیری مغز و مننژیت (التهاب پرده مغز) و درگیری خون و حتی مرگ شوند.
علائم آبسه کردن دندان » متاسفانه آبسه دندان علائم خاصی ندارد و می تواند گاهی بی علامت و گاهی با علامت ظاهر شود. مثلا ممکن است فردی دچار سردرد شدیدی شود یا به راحتی نتواند دهانش را باز کند چونکه آبسه باعث فشار آوردن روی عضلات می شود.
گاهی می توان با درمان های خانگی مانند آرام کردن درد دندان با چوب میخک به صورت موقت این عفونت و درد دندان را آرام کرد ولی سر آخر بهترین راه مراجعه به دندانپزشک است.
مصرف بیرویه آنتی بیوتیکها می تواند موجب مقاومتر شدن میکروبها نیز شود !. در گذشته با کشیدن دندان فرد دچار آبسه را درمان می کردند که با درد فراوانی تا مدتی نیز همراه بود. ولی امروزه برای جلوگیری از ایجاد درد شدید دندان اول باید عفونت را تخلیه و سپس با درمان ریشه و شستشوی آن در بیشتر موارد می توان سلامت دندان را برگرداند.
بهعلاوه ممکن است به روش آنتیبیوتیکتراپی نیاز باشد تا میکروبها را ازبین ببرند.
جدی گرفتن دردهای اولیه
درد دندان ابتدا به آرامی شروع می شود و بسیاری آن را نادیده میگیرند ( بعلت هزینه های زیاد دندانپزشکی). با گسترش عفونت و فرد دچار دندان درد شدید می شود که عصب ها تحت تاثیر میکروب ها قرار می گیرند و دچار پرخونی می شود.
عفونت لثه مشکلی بزرگتر !
بیماری پریودنت به بیماری گفته می شود که دندان سالم باشد ولی لثه دچار عفونت می شود, که در این مرحله عفونت وارد پاکت لثهای میشود. در این مواقع با فشار چرک از آنها خارج می شود که بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنیم. در گذشته به بیماری پریودنت “پیوره” نیز می گفتند.
از علائم عفونت لثه بوی بد دهان است که باعث آزار خود و بیشتر دیگران می شود. که بهتر است به مطب دندانپزشک مراجعه کنیم چراکه بسته به پیشرفته بودن آن, نوع درمان نیز متفاوت است.
روش های درمان عفونت لثه : جرمگیری دندان، شستوشو، دارو درمانی و غیره … . در شرایطی که عفونت خیلی پیشرفت کرده باشد فقط از طریق جراحی لثه می توان آن را درمان کرد.
شناسایی دندان پوسیده
عفونت دندان همراه با درد است که در مراحل اولیه پوسیدگی دندان علائم دیگری نیز مانند تغییر رنگ دندان, درد هنگام جویدن خوراک را دارد. دقت کنید اگر دندان به سردی و گرمی حساس شود در این مرحله پوسیدگی وارد مرحل عفونت شده است.
یکی دیگر از علامتها درد هنگام جویدن غذاست.
همچنین دندان آسیبدیده قرمز و متورم است. اگر فردی این علائم را جدی بگیرد و بهموقع به دندانپزشک مراجعه کند، میتواند، سلامت دندانش را حفظ کند، زیرا دندانپزشک قسمت پوسیدگی روی دندان را تراش میدهد و مانع پیشرفت عفونت میشود. اما اگر این علائم نادیده گرفته شوند و به مرحله پیشرفته راه پیدا کنند آن زمان باید از روشهای دیگری مثل معالجه عصب یا روت کانال کمک گرفت.
جایگزین مسواک
هیچ چیز جای مسواک را نمیگیرد، اما گاهی اوقات ممکن است فرد در موقعیتی قرار بگیرد که برای ساعتی به مسواک دسترسی نداشته باشد،در این مواقع توصیه میشود از میوههای نام برده شده (سیب یا پرتقال یا هویج) استفاده کند. همچنین برای اطمینان بیشتر چرخاندن آبنمک ولرم در دهان مانع پوسیدگی دندانها میشود، زیرا محیط اسیدی به محیط قلیایی تبدیل میشود و مانع رشد میکروبها میشود
آهسته غذا خوردن
بعضی افراد فکر میکنند آهسته غذا خوردن یکی از علتهای پوسیدگی دندانهاست، در صورتی که این یک تفکر اشتباه است.
فکر نکنید که سرعت بخشیدن به زمان غذا خوردن از پوسیدگی دندانها جلوگیری میکند. در صورتی که توصیه میشود بعد از میل غذا بلافاصله دندانها شسته شوند. باقیمانده غذا نباید ساعتها روی دندانها بمانند زیرا بقایای غذا بین و روی دندان به مرور زمان مینای دندان را تجزیه میکنند و درنهایت مینای دندان را ازبین میبرند.
مواد قندی و شیرینی
عامل مهمی که روی پوسیدگی دندانها تاثیرگذار است، طول مدتی است که مواد قندی روی دندانها باقی میماند.
درست نیست فردی بیشتر اوقات شکلات یا مواد قندی دیگری در دهان داشته باشد و بعد از مصرف، دندانها را شستوشو ندهد. بازهم باید بگویم که مواد قندی به تنهایی باعث پوسیدگی دندانها نمیشوند، در صورتی که اگر بعد از مصرف از روی دندانها شسته نشوند آن زمان احتمال دارد باعث پوسیدگی دندان شوند.
این موضوع را هم گوشزد می کنم که بعضی والدین آبقند را در شیشه شیر به شیرخوار میدهند و این آبقند ممکن است مدتی در دهان شیرخوار بماند؛ این کار باعث میشود که بعد از مدتی دندانهای شیری کودک بعد از مدتی دچار پوسیدگی شوند.
سیب؛ بهترین خوراکی برای زنگ تفریح
یکی از خوراکیهای محبوب بچهها، بهخصوص بچههای مدرسهای کیک و شکلات و بیسکوییت است و خیلی از مادران شاید در ساعتهایی که کودک در مدرسه است، نتوانند نظارتی روی مسواک زدن کودک داشته باشند.اولین توصیه این است که بهجای این خوراکیها که ارزش غذایی بالایی ندارند از نان و پنیر و … استفاده کنند.
اما اگر میخواهید در ساعات مدرسه مواد غذایی از روی دندانهای فرزندتان پاک شود سیب یا پرتقال یا هویج را هم جزء خوراکیهای فرزندتان قرار دهید. سیب جایگزین مسواک نیست، اما گاز زدن و جویدن سیب باعث تولید بزاق بیشتر در دهان میشود و سطح باکتری را در دهان پایین میآورد که این رویکرد از پوسیدگی دندانها میکاهد.
توصیه میشود اشخاص نسبت به علائم گفته شده مثل تیرکشیدن دندان در طول روز، حساس شدن دندان به گرمی و سردی و… حساس باشند و هروقت با این موارد مواجه شدند بهجای خوددرمانی یا پشت گوش انداختن علتیابی به دندانپزشک مراجعه کنند.
منبع: سلامتی