تجربه تدریس طولانی طراحی و برش نشان داده که پیچیده بودن روشهای دشوار و به درازا کشیدن درس، مبتدی را دلسرد میکند. به این جهت در این دوره متد و روش تدریس با سیستم ساده و فرمولهای دقیق محاسبه شده و برای بهتر یاد گرفتن شما آماده شده است. درصددیم در این نشریه یک دوره کامل آموزش برش و طراحی لباس زنانه را در شمارههای متعدد به تدریج ارائه کنیم تا هنرآموزان عزیز با روش برش و طراحی آشنا شوند تا جایی که یک لباس را بتوانند طراحی کنند و برای یک فیگور مدلی بسازند تا جایی که بتوانند کمبودهای فیگوری بدن را از نظر پنهان سازند.
این آموزشها به شما کمک خواهد کرد تا طراحی را یاد بگیرید و نیازهای شخصی و تجاری را تامین کنید.
آموزش و تمرین برای فیگورهای بدن به شما اجازه میدهد که به سادگی، قسمتهای ظاهری لباس را به نحو احسن تکمیل نمایید.
لازم به توضیح است این دوره آموزشی متفاوت با متدهای مرسوم و موجود در ایران است.
پس از طی این دوره به طور کامل و دقیق و انجام تمرینات، سیستم پیشنویس طرح الگو برای سایز شخصی و اندازه سایزی را یاد خواهید گرفت و قادر خواهید بود یک طراحی برای خودتان انجام دهید.
هر متد طرح و الگوی مخصوص به خود را دارد. بعضی از این روشها خیلی پیچیده هستند و بر اساس اندازههای سایزی و تناسب طراحی شده اند. اغلب، این روشها سخت هستند و وفق دادن آنها و تبدیل کردن آنها برای اندازههای فردی مشکل است. بنابراین در اینجا یک سیستم و روش ساده درس خواهیم داد به امید این که هر یک از هنرجویان بتوانند در آینده شخصا یک پیشنویس طرح باشند و طرحهای بسیاری را به فراخور برای خود و دیگران خلق کنند.
استاد فرج ا.. فرجیان
متولد 1322 در شهر تبریز و فارغ التحصیل رشته طراحی لباس زنانه از موسسه I.D.A انگلستان.
ایشان فعالیت در زمینه یادگیری خیاطی و دوخت کت و شلوار را از سال 1341 آغاز نموده و پس از گذراندن مدت 6 سال در سال 1366 در تبریز اقدام به تاسیس کارگاه خیاطی نموده اند. همزمان تحصیلات خود را در رشته طراحی دوخت در انیستیتوی هنرهای خانگی لندن به اتمام رسانده، جهت تحصیلات تکمیلی خود در این رشته به لندن مسافرت نموده و پس از اتمام این دوره و بازگشت به ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی به مدت 8 سال به ریاست اتحادیه خیاطان تبریز انتخاب و از تحصیلات و تجربیات خود در این بخش استفاده نموده اند. لازم به ذکر است ایشان به مدت 10 سال نیز به عنوان مدیرعامل شرکت تعاونی خیاطان تبریز منصوب گردیده و طی این دوران از آموزش و انتقال آموختههای خود در جهت پرورش بیش از 700 هنرجو در سراسر کشور به صورت مکاتبهای و حضوری غافل نبوده و همواره در زمینه آموزش خیاطی مشتاق و پیشگام بوده اند.
تألیف شش جلد کتاب با نام « طراحی و برش لباس زنانه» از دیگر فعالیتهای ایشان بوده است.
در حال حاضر ایشان در سمت مدیر عامل شرکت تبریز بهکار رئیس هیئت مدیره شرکت تاپتن پوشش و در چندین آموزشگاه حرفهای خیاطی در تهران مشغول به آموزش میباشند. تولید باکیفیت و به نام ایرانی از دغدغههای همیشگی ایشان است.
همکاری با ایشان جهت بالا بردن سطح کیفی بخش آموزش آرتاکاوا افتخاری است برای ما
وسایل اندازهگیری و برش
– یک گونیای بزرگ
– یک مداد و پاککن
– یک نوار پارچهای اندازهگیری خوب که دارای سانت و اینچباشد
– شماره و لیست برای هر نمونه برش و تکههای آن
– یک چرخ ترسیم
– یک کش به اندازه حدوداً 70 سانتیمتر که دو طرف آن قلاب داشته باشد
– کاغذ برای الگو و برش نمونه
علایم تجاری و حروف اختصاری
علایم تجاری و حروف اختصاری که در کشورهای خارجی رایج است در ایران نیز مورد استفاده است. این امر موجب تسریع در برش و طراحی میگردد.
علامت اینچ ( ً )
علامت شانه (sh1)
علامت نقطه (pt)
علامت نقطه شانه (sh1/pt)
کنار دوز (S.S)
علامت ریز (U/A)
علامت مرکز (C)
علامت جلو (F)
علامت مرکز جلو (C.F)
خط (L)
علامت گردن (NK)
علامت بالاتنه (B)
علامت پشت (BK)
علامت گردن جلو (NK/F)
اندازهگیری از فیگور و قیافه
دقت و مشاهده: در اندازهگیری باید همیشه نهایت دقت را به عمل آورید تا انتظار و توقعی که تولید کننده یا متقاضی دارد برآورده شود، در غیر این صورت صرف نظر از اتلاف وقت، ضرری نیز متوجه شما خواهد شد. این امر در اثر مهارت زیاد حاصل خواهد شد. شما باید چابک و زیرک باشید و بتوانید نوار اندازهگیری را با مهارت و به دقت به کار گیرید چنانکه شخص اندازهگیری شونده اطمینان کامل از مهارت شما پیدا نماید.
در نظر داشته باشید که در موقع اندازهگیری فیگور و قیافههای مختلف بدن را بشناسید. احتمال دارد بعضی از قسمتهای برجسته بدن کاملا مشخص نشود. بنابراین توجه کنید که هیچ یک از منحنیهای بدن را چشمپوشی نکنید، مخصوصا برآمدگیهای مشخص بدن مانند: برجستگی شانه، نوک استخوانها، برجستگی سینهها، کلفتی و نازکی گردن، نوک یا قسمت میانی ران، ماهیچههای جلو بازو، جلو آمدگی پیشین استخوانهای شانه، سراشیبی شانهها، برجستگی نشیمنگاه، بزرگی شکم.
در اندام و فرم شخص باید مثل یک تابلوی نقاشی نظر کرده و یک نکته را هم از نظر نیندازید.
روش عمومی اندازهگیری
به منظور اطمینان و به وجود آوردن نمای خوب لباس باید قوانینی را رعایت کرد تا لباس از هر حیث بیعیب و نقص باشد. اولین مرحله برای دوخت لباس اندازهگیری است و برای این منظور چند نکته لازم به تذکر است:
الف: اطمینان داشته باشید که زن اندازهگیری شونده لباس نرمال و طبیعی پوشیده باشد (اعم از لباس زیر و رو) و آنچه استفاده کرده یک لباس معمولی است برای اندازهگیری بر لباس درخواستیاش.
ب: اندازهگیری، شونده در حال طبیعی ایستاده باشد. با بازوهای طبیعی و خمیدگی پشت؛ چنانچه هیچ گونه تغییر در ایستادن معمولی نداشته باشد. تجربه نشان داده است بعضی اشخاص در مقابل آیینه یا موقع اندازهگیری فیگور میگیرند.
ج : برای پیدا کردن جای اصلی کمر، کش قلابدار را در گودی کمر قرار داده و با چند بار ایجاد جهش در کش جای اصلی کمر را پیدا کنید.
د: نوار اندازهگیری را با دقت و با حوصله تمام و بدون عجله به کار برده و درست از جای معین شده در این دوره انجام دهید.
هـ : برای پیدا کردن خط گردن در پشت، نوار پلاستیکی را از گردن رد کرده تا دو دسته آن به طرف جلو شما باشد. بعد از شل کردن نوار یک بار از دو سر نوار گرفته بکشید، هر جا نوار در پشت گردن جا گرفت خط گردن میباشد.
و : در اندازهگیری، الحاق آستین بر شانه یا ا لحاق شانه بر گردن به میان خواهد آمد.
توضیح: اگر یک خط فرضی از آستین بر شانه و یک خط فرضی از شانه شخص بکشیم، خط وسط تقاطع این دو خط نقطه سرشانه میباشد که در تمرینات گفته خواهد شد.
به شکل 1 نگاه کنید:
اندازههای عرض و طول
1- قد یا طول پشت: از خط گردن تا گودی کمر اندازه میگیریم چنانکه در بخش 4 (ج و هـ) گفته شده است.
2- قد دامن: از خط کمر تا قد دامن به دلخواه شخص اندازه شونده، اندازهگیری میشود.
3- دور بالاتنه: برای تعیین اندازه دور بالاتنه نوار اندازهگیری را در پشت از روی مهره هفتم قرار داده، از زیر بازو گذرانده و در جلو از روی پرترین جای سینه ( قله سینه) اندازه میگیریم.
4- دور سینه: مثل اندازهگیری بالاتنه اندازه گرفته تنها به جای قله سینه از بالای سینه (از تخته سینه) اندازه میگیریم؛ جایی که گوشت اضافی ندارد.
توضیح: در متدهای دیگر طراحی برجستگی سینهها ثابت است ولی دراین متد به خاطر دقیق بودن پهنای ساسون سینه اندازه سینه نیز احتیاج است که در گفتارآتی خواهید خواند.
5- دور کمر: از گودترین جای کمر اندازهمیگیریم.
6- دور باسن: از پرترین جای باسن که حدودا 18 تا 20 سانتیمتر پایینتر از کمر است اندازه میگیریم.
7- پهنای جلو سینه: جایی که بازوها به بدن وصل میشوند را اندازه میگیریم. ولی بهتر است کمی پهنتر گرفته شود چون در صورت تنگ بودن سینه، آستینها را خراب میکند.
8 – تمام عرض پشت: مثل اندازه پهنای جلو سینه از نقطه وصل بازوها به بدن در پشت اندازه میگیریم. بهتر است کمی به طرف شانهها باشد.
9 – طول آستین: از نقطه تقاطع شانه با آستین تا مچ دست اندازه میگیریم. (شکل 1 )
10 – طول شانه: از تقاطع گردن و شانه تا تقاطع شانه با آستین اندازه میگیریم. (شکل 1 )
11 – قله سینه: از تقاطع گردن و شانه تا برجستهترین نقطه سینه را اندازه میگیریم. (شکل 1 )
12 – فاصله دو قله سینه: حد فاصل دو قله سینهها را فاصل دو قله میگوییم.
دوختهای دقیق در اندازهگیری دقت بیشتری میخواهد و به خاطر مشکل بودن اندازهگیری و حساسیت آن روش دیگری توصیه میگردد:الف: پیدا کردن پهنای عقب گردن: یک دوازدهم اندازه پهنای بالاتنه منهای 6/0 سانتیمتر عقب گردن را تشکیل میدهد که در الگو کشی مورد احتیاج است.مثال: پهنای بالاتنه یک شخص 92 سانتیمتر است. برای پیدا کردن پهنای عقب گردن چنین عمل میشود:7 = 6/0 – 7.6 = 12 92
7 پهنای گردنی است که در الگو خط کشی میشود.ب: این اندازه درست برای پهنای گردن جلو نیز محسوب میشود.ج: پیدا کردن فاصله مرکز جلو تا خط حلقه آستین: یک چهارم اندازه دور بالاتنه منهای 5/2 سانتیمتر اندازه مرکز جلو تا حلقه آستین را تشکیل میدهد.مثال: دور بالاتنه یک شخص 92 سانتیمتر است. فاصله از جلو و مرکز یا حلقه آستین چنین است:
5/20 = 5/2 – 23 = 4 92
د: پیدا کردن پنهای ساسون سینه: اندازه دور سینه را از اندازه دور بالاتنه کم کرده و حاصل را بریک و یک دوم ضرب میکنیم.
مثال: اگر دور بالاتنه 92 و دور سینه 86 باشد
9 = 1 * 6= 86-92
هـ : پیدا کردن قله بالاتنه:
نصف کنید فاصله بین جلو مرکز و حلقه آستین را از عدد حاصل یک و یک چهارم سانتیمتر به طرف پایین در خط بالاتنه در صورتی که الگویتان را دوروی کاغذ رسم میکنید.
جدول اندازهگیری نرمال یا تجارتی برای سایزهای مختلف
توضیح: اندازه خط باسن از 18 الی 20 سانتیمتر از زیر خط کمر متغیر است.
اندازه حاشیه دامن نسبت به خواسته شخص و مدلهای ضروری تغییر پذیر است.
این اندازهها به بدنهای نرمال یا تجارتی معروفند که بر مبنای قد 160 سانتیمتر بلندی بدون کفش میباشد و در گفتارهای دیگر تعدیل آن را بیان خواهیم کرد.
اندازههای یاد شده در جدول بر مبنای قد 160 محاسبه شده است. اگر شخص اندازه شده بلندتر بود برای هر بلندی یک چهارم آن را بر بلندی طولی بالاتنه اضافه میکنیم و در صورت کوتاه بودن عکس همین عمل را انجام میدهیم.مثال: یک زن با سایز 38 در نظر بگیرید که بلندیش بدون کفش 165 است. یعنی 5 سانت بلندتر از حد معمول است. چون اندازه بلندی پشت در جدول برای سایز 38 5/40 سانتیمتر است پس چنین عمل میکنیم:
25/1 = * 5
75/41 = 25/1 + 5/40
و برای همین مقدار کوتاهی
25/1 = * 5
25/39 = 25/1 – 5/40گردآوری : گروه پرتال آموزشی آرتاکاوا
www.Artakava.com